Cập nhật văn bản quy phạm pháp luật về bảo hiểm nhân thọ mới nhất 2022

Trước khi lựa chọn sản phẩm bảo hiểm nhân thọ phù hợp với điều kiện tài chính và nhu cầu của mình, người tham gia cũng cần tìm hiểu các quy định về bảo hiểm nhân thọ để đảm bảo quyền lợi của mình.

Hiện nay chưa có điều luật riêng về bảo hiểm nhân thọ mà bảo hiểm nhân thọ hoạt động theo Luật kinh doanh bảo hiểm 2000. Một số quy định khách hàng cần biết như:

Quyền và nghĩa vụ của bên mua bảo hiểm

Căn cứ Điều 18, Luật kinh doanh bảo hiểm 2000 quy định quyền và nghĩa vụ của bên mua bảo hiểm như sau:

- Bên mua bảo hiểm có quyền:

• Lựa chọn doanh nghiệp bảo hiểm để mua bảo hiểm
• Yêu cầu doanh nghiệp bảo hiểm giải thích các điều kiện, điều khoản bảo hiểm, cấp giấy chứng nhận bảo hiểm hoặc đơn bảo hiểm
• Đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng bảo hiểm nếu:
  
  
  • Doanh nghiệp bảo hiểm cố ý cung cấp thông tin sai sự thật nhằm giao kết hợp đồng bảo hiểm. (Căn cứ Khoản 3, Điều 19, Luật kinh doanh bảo hiểm 2000)
  • Khi có sự thay đổi những yếu tố làm cơ sở để tính phí bảo hiểm, dẫn đến giảm các rủi ro được bảo hiểm, nếu doanh nghiệp hiểm không chấp nhận yêu cầu giảm phí bảo hiểm cho thời gian còn lại của hợp đồng bảo hiểm thì bên mua bảo hiểm có quyền đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng bảo hiểm (Căn cứ Khoản 1, Điều 20, Luật kinh doanh bảo hiểm 2000)
• Yêu cầu doanh nghiệp bảo hiểm trả tiền bảo hiểm theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm khi xảy ra sự kiện bảo hiểm.
• Chuyển nhượng hợp đồng bảo hiểm theo thoả thuận trong hợp đồng bảo hiểm hoặc theo quy định của pháp luật.

Trong các quyền trên, người mua bảo hiểm cần yêu cầu tư vấn viên giải thích rõ các điều kiện, điều khoản có trong hợp đồng bảo hiểm, bởi đó là yếu tố pháp lý để giải quyết quyền lợi bảo hiểm sau này. Hãy đảm bảo trước khi đặt bút ký hợp đồng bảo hiểm, bạn phải nắm được toàn bộ thông tin trong bản hợp đồng đó.

Thực tế có nhiều người không hiểu rõ hoặc hiểu không đúng về các điều khoản trong hợp đồng, khi có sự kiện bảo hiểm xảy ra, người thụ hưởng không nhận được tiền bồi thường vì sự kiện đó không thuộc trường hợp được chi trả.

Bên cạnh những quyền trên, bên mua bảo hiểm có nghĩa vụ sau:

• Đóng phí bảo hiểm đầy đủ, đúng hạn theo quy định
• Kê khai đầy đủ, trung thực mọi chi tiết có liên quan đến hợp đồng bảo hiểm
• Thông báo những trường hợp có thể làm tăng rủi ro hoặc làm phát sinh thêm trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm
• Thông báo cho doanh nghiệp bảo hiểm về việc xảy ra sự kiện bảo hiểm theo thoả thuận trong hợp đồng bảo hiểm
• Áp dụng các biện pháp đề phòng, hạn chế tổn thất theo quy định.

Trong các nghĩa vụ trên, bên mua bảo hiểm cần lưu ý đóng phí bảo hiểm đầy đủ, đúng hạn để duy trì hợp đồng bảo hiểm. Đồng thời cần kê khai trung thực các thông tin để tránh rắc rối về sau.

Nên đọc kỹ hợp đồng bảo hiểm trước khi ký kết

Khai báo trung thực thông tin cần được cung cấp

Căn cứ Điều 19, Luật kinh doanh bảo hiểm 2000, bên mua bảo hiểm có trách nhiệm cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến đối tượng bảo hiểm cho doanh nghiệp bảo hiểm và chịu trách nhiệm về tính chính xác, trung thực của thông tin đó.

Trong các trường hợp sau đây, doanh nghiệp bảo hiểm có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng bảo hiểm và thu phí bảo hiểm tính đến thời điểm chấm dứt hợp đồng:

• Bên mua bảo hiểm cố ý cung cấp thông tin sai sự thật nhằm giao kết hợp đồng bảo hiểm để được trả tiền bảo hiểm hoặc được bồi thường
• Bên mua bảo hiểm không thực hiện các nghĩa vụ thông báo những trường hợp có thể làm tăng rủi ro hoặc làm phát sinh thêm trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm trong quá trình thực hiện hợp đồng bảo hiểm cho doanh nghiệp bảo hiểm.

Bên mua bảo hiểm có quyền yêu cầu giảm phí bảo hiểm

Căn cứ Điều 20, Luật bảo hiểm năm 2000 nêu rõ:

Khi có sự thay đổi những yếu tố làm cơ sở để tính phí bảo hiểm, dẫn đến giảm các rủi ro được bảo hiểm thì bên mua bảo hiểm có quyền yêu cầu doanh nghiệp bảo hiểm giảm phí bảo hiểm cho thời gian còn lại của hợp đồng bảo hiểm. 

Trong trường hợp doanh nghiệp bảo hiểm không chấp nhận giảm phí bảo hiểm thì bên mua bảo hiểm có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng bảo hiểm, nhưng phải thông báo ngay bằng văn bản cho doanh nghiệp bảo hiểm. Mọi trường hợp cần phải thực hiện đúng theo quy định về kinh doanh bảo hiểm nhân thọ. 

Hợp đồng bảo hiểm bị chấm dứt trong trường hợp nào?

Theo quy định tại Điều 23, Luật kinh doanh bảo hiểm 2000, ngoài các trường hợp chấm dứt hợp đồng bảo hiểm theo quy định của Bộ luật dân sự, hợp đồng bảo hiểm còn chấm dứt trong các trường hợp sau:

- Bên mua bảo hiểm không còn quyền lợi có thể được bảo hiểm.

- Bên mua bảo hiểm không đóng đủ phí bảo hiểm hoặc không đóng phí bảo hiểm theo thời hạn thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác.

- Bên mua bảo hiểm không đóng đủ phí bảo hiểm trong thời gian gia hạn đóng phí bảo hiểm theo thoả thuận trong hợp đồng bảo hiểm.

Hợp đồng bảo hiểm bị chấm dứt trong trường hợp nào?

Khai báo trung thực về tuổi của người được bảo hiểm

Căn cứ Điều 34, Luật bảo hiểm 2000, bên mua bảo hiểm phải thông báo chính xác về tuổi của người được bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ dựa trên cơ sở đó để tính phí bảo hiểm hiểm.

Trong trường hợp bên mua bảo hiểm:

- Thông báo sai tuổi làm giảm số phí phải đóng, doanh nghiệp bảo hiểm có quyền yêu cầu đóng phí bổ sung hoặc giảm số tiền bảo hiểm.

- Thông báo sai tuổi làm tăng số phí phải đóng, công ty bảo hiểm phải hoàn trả số tiền phí vượt trội hoặc tăng số tiền bảo hiểm.

>> Như vậy, để tránh rắc rối về thủ tục trong quá trình tham gia bảo hiểm cũng như đảm bảo quyền lợi của mình, bên mua bảo hiểm cần tuyệt đối trung thực khi thông báo về tuổi của người được bảo hiểm trong hợp đồng.

Đóng phí bảo hiểm nhân thọ

Căn cứ Điều 35, Luật bảo kinh doanh bảo hiểm 2000 quy định về đóng phí bảo hiểm nhân thọ, người tham gia cần lưu ý:

- Trường hợp bên mua bảo hiểm không thể tiếp tục đóng phí bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm có quyền đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng, bên mua bảo hiểm không có quyền đòi lại khoản phí bảo hiểm đã đóng nếu thời gian đã đóng phí bảo hiểm dưới 2 năm.

- Trường hợp bên mua bảo hiểm đã đóng phí từ 2 năm trở lên, doanh nghiệp bảo hiểm phải trả cho bên mua bảo hiểm giá trị hoàn lại của hợp đồng bảo hiểm.

- Các bên có thể thỏa thuận khôi phục hiệu lực hợp đồng bảo hiểm đã bị đơn phương đình chỉ.

Các trường hợp không trả tiền bảo hiểm

Căn cứ Điều 39, Luật kinh doanh bảo hiểm 2000, doanh nghiệp bảo hiểm không phải trả tiền bảo hiểm trong các trường hợp sau đây:

 - Người được bảo hiểm chết do tự tử trong thời hạn 2 năm, kể từ ngày nộp khoản phí bảo hiểm đầu tiên hoặc kể từ ngày hợp đồng bảo hiểm tiếp tục có hiệu lực.

- Người được bảo hiểm chết hoặc bị thương tật vĩnh viễn do lỗi cố ý của bên mua bảo hiểm hoặc lỗi cố ý của người thụ hưởng.

- Người được bảo hiểm chết do bị thi hành án tử hình.

Bạn tham khảo bài viết chi tiết về các trường hợp không được bảo hiểm để nắm rõ hơn. 

Người tham gia cần nắm rõ những quy định pháp luật về bảo hiểm nhân thọ trước khi tham gia để đảm bảo quyền lợi của mình. Bên cạnh đó, nên lựa chọn các công ty bảo hiểm uy tín để được tư vấn sản phẩm bảo hiểm phù hợp.