Tổng quan thị trường bảo hiểm nhân thọ Việt Nam hiện nay

Thị trường bảo hiểm nhân thọ là gì?

Bảo hiểm nhân thọ là sản phẩm được thiết kế riêng với những quyền lợi và điều khoản rõ ràng nhằm mục đích bảo vệ con người trước những bất chắc xảy ra với sức khỏe hoặc những rủi ro về thân thể, tính mạng. Bên cạnh đó, đây cũng có thể xem là kênh đầu tư bảo hiểm nhân thọ, tiết kiệm sinh lời hiệu quả. Bảo hiểm nhân thọ do các công ty bảo hiểm phát hành và kinh doanh.

Thị trường bảo hiểm nhân thọ (tiếng Anh gọi là Life Insurance Market) là nơi diễn ra hoạt động mua bán các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ theo đúng quy định pháp luật của Nhà nước.

Bên cạnh đó, chúng ta cũng có thêm một khái niệm rất phổ biến ở thời điểm hiện tại, đó là bancassurance. Bancassurance được hiểu đơn giản là việc phân phối bảo hiểm qua kênh ngân hàng. 

Khi doanh nghiệp bảo hiểm kết hợp đồng hợp tác phân phối bảo hiểm nhân thọ độc quyền với một ngân hàng, ngân hàng sẽ tận dụng hệ thống phân phối và nguồn khách có sẵn của mình để tiến hành phân phối sản phẩm bảo hiểm hoặc thực hiện những dịch vụ khác như thanh toán phí bảo hiểm cho công ty đối tác. Từ đó, ngân hàng sẽ thu lại được lợi nhuận/những khoản phí khác như trong hợp đồng thoả thuận.

Bảo hiểm nhân thọ - Giải pháp bảo vệ con người trước những rủi ro

Đọc thêm: Tiềm năng ngành bảo hiểm nhân thọ ở Việt Nam

Các chủ thể trong thị trường bảo hiểm nhân thọ

Cơ quan quản lý

Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm là đơn vị thuộc Bộ Tài chính, có chức năng giúp Bộ trưởng Bộ Tài chính thực hiện quản lý nhà nước đối với lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm trong phạm vi cả nước; trực tiếp quản lý, giám sát hoạt động kinh doanh bảo hiểm và các hoạt động dịch vụ thuộc lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm theo quy định của pháp luật. Ngoài ra các doanh nghiệp bảo hiểm hoạt động trong phạm vi của pháp luật được ban hành bởi Quốc hội như Luật kinh doanh bảo hiểm…

Công ty bảo hiểm nhân thọ 

Các công ty bảo hiểm nhân thọ là đơn vị tạo ra và phân phối các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm sức khỏe (mua kèm sản phẩm chính), công ty bảo hiểm đưa ra điều kiện bảo hiểm theo từng hợp đồng và chấp thuận bồi thường theo từng sự kiện bảo hiểm. Ví dụ công ty bảo hiểm Prudential, Manulife, AIA… 

Đại lý bảo hiểm 

Đại lý bảo hiểm có thể là cá nhân hoặc tổ chức hoạt động giới thiệu, chào bán bảo hiểm, thu xếp việc giao kết hợp đồng bảo hiểm và các công việc khác nhằm thực hiện hợp đồng bảo hiểm theo ủy quyền của doanh nghiệp bảo hiểm. Đại lý bảo hiểm được nhận hoa hồng từ sản phẩm bán được và các khoản khác từ doanh nghiệp bảo hiểm.

Bên mua bảo hiểm bảo hiểm Là chủ thể giao kết hợp đồng bảo hiểm với công ty bảo hiểm và chịu trách nhiệm đóng phí bảo hiểm định kỳ. Bên mua bảo hiểm có thể là người được bảo hiểm và là người thụ hưởng.Người được bảo hiểm

Là người được công ty bảo hiểm nhân thọ chấp thuận bảo hiểm cho sức khỏe, thân thể, tính mạng theo hợp đồng bảo hiểm. Người được bảo hiểm có thể là người thụ hưởng.

Người thụ hưởng

 Là người được bên mua bảo hiểm chỉ định để nhận tiền bảo hiểm theo hợp đồng bảo hiểm. Nếu người được bảo hiểm tử vong thì người thụ hưởng được chi trả toàn bộ số tiền bảo hiểm.

Tổng quan thị trường bảo hiểm nhân thọ Việt Nam hiện nay

Lịch sử bảo hiểm nhân thọ Việt Nam 

Trước năm 1954; khái niệm bảo hiểm nhân thọ còn chưa được nhắc tới tại Việt Nam mà chỉ được biết đến tại miền Bắc Việt Nam bởi một số người làm việc cho Pháp và được tham gia bảo hiểm.

Trong giai đoạn năm 1970 – 1971; Công ty Hưng Việt Bảo hiểm triển khai một số loại hình bảo hiểm như Bảo hiểm trọn đời, Bảo hiểm tử kỳ... Tuy nhiên, đơn vị này chỉ hoạt động 2 năm rồi kết thúc.

Phải đến năm 1996, công ty Bảo Việt Nhân Thọ được thành lập. Đây là đơn vị đầu tiên cung cấp sản phẩm bảo hiểm nhân thọ tại Việt Nam.

Năm 1999, Công ty Bảo hiểm nhân thọ Prudential Việt Nam chính thức hoạt động tại Việt Nam, phát triển đa dạng hóa sản phẩm cho mọi đối tượng khách hàng.

 Trong giai đoạn 2000-2010, thị trường ngành bảo hiểm nhân thọ tại Việt Nam thực sự phát triển và thu hút các công ty bảo hiểm nhân thọ nước ngoài như: AIA, Manulife, BIDV-MetLife, PVI Sun Life, và Dai-ichi Life. Các đơn vị này đã không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ và đa dạng hóa các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ để phục vụ nhu cầu đa dạng của người dân.

Đến nay có 18 doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ tại Việt Nam đang hoạt động và phát triển mạnh mẽ. 

Quy mô thị trường bảo hiểm nhân thọ tại Việt Nam 

Theo Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam, tổng quan thị trường bảo hiểm nhân thọ Việt Nam 6 tháng đầu năm 2023 đạt 1.028.402 hợp đồng (sản phẩm chính), giảm 31,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó: 

• Sản phẩm bảo hiểm liên kết chung chiếm tỷ trọng 45% (giảm 23,9% so với cùng kỳ năm ngoái)
•  Sản phẩm bảo hiểm liên kết đơn vị chiếm tỷ trọng 16,2% giảm 52,5% so với cùng kỳ năm ngoái);
•  Sản phẩm bảo hiểm tử kỳ chiếm tỷ trọng 30,7% giảm 17,6% so với cùng kỳ năm ngoái;
•  Sản phẩm bảo hiểm hỗn hợp chiếm tỷ trọng 0,7% giảm 48,9% so với cùng kỳ năm ngoái; 
• Các sản phẩm bảo hiểm còn lại chiếm tỷ trọng 7,4%, giảm 44,9% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó, sản phẩm bảo hiểm sức khỏe chiếm tỷ trọng 6,5%; sản phẩm bảo hiểm hưu trí chiếm tỷ trọng 0,05%; sản phẩm bảo hiểm trọn đời chiếm tỷ trọng 0,77%. 

Tổng doanh thu phí bảo hiểm và thị phần các doanh nghiệp bảo hiểm trên thị trường  trong 6 tháng đầu năm 2023 cụ thể: 

Bảo Việt Nhân Thọ đang dẫn đầu thị trường Việt Nam về doanh thu và tỉ trọng 

Chiến lược phát triển của  thị trường bảo hiểm Việt Nam đến năm 2030

Vừa qua, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược Phát triển thị trường bảo hiểm Việt như sau:

• Đến năm 2025 có 15% dân số tham gia bảo hiểm nhân thọ; đến năm 2030 có 18% dân số tham gia bảo hiểm nhân thọ.
• Mục tiêu tăng trưởng bình quân giai đoạn 2026 - 2030 là 10%/năm; đến năm 2030 quy mô đạt 3,3% - 3,5%.
• Tốc độ tăng trưởng bình quân về tổng tài sản, tổng số tiền đầu tư, tổng dự phòng nghiệp vụ, tổng nguồn vốn chủ sở hữu tăng bình quân 15%/năm giai đoạn 2021 - 2025 và 10%/năm giai đoạn 2026 - 2030.
• Tốc độ tăng trưởng doanh thu cung cấp sản phẩm bảo hiểm trên môi trường mạng đạt bình quân 10%/năm trong giai đoạn 2023 - 2030.
• Phí bảo hiểm bình quân đầu người đạt 3 triệu đồng năm 2025, 5 triệu đồng năm 2030.

Thị trường bảo hiểm nhân thọ Việt Nam năm 2023 đối mặt với nhiều thách thức do những vụ việc gây tranh cãi trước đó làm giảm sự tin tưởng của người tiêu dùng. Tuy nhiên, các cơ quan nhà nước đã có nhiều biện pháp để tăng cường tính minh bạch của thị trường và đảm bảo quyền lợi của người tham gia bảo hiểm. Cùng với đó, nhận thức của người dân về việc phòng bị những rủi ro trong cuộc sống ngày càng được nâng cao. Do đó, tiềm năng thị trường bảo hiểm nhân thọ Việt Nam được dự báo sẽ tiếp tục có sự tăng trưởng tốt trong thời gian sắp tới.